Ο κερατοειδής είναι ο εξωτερικός χιτώνας του οφθαλμού, το εμπρός μέρος του ματιού που είναι διαφανής σαν ένα γυαλί και δεν έχει αγγεία.
Τρέφεται δια διαπιδύσεως από το υδατοειδές υγρό. Συνορεύει με τον επιπεφυκότα από τον οποίο επίσης τρέφεται από το σκληροκερατοειδές όριο.
Άρα οι παθήσεις του κερατοειδούς έχουν σχέση και με τις παθήσεις του επιπεφυκότος.
Ποιο συχνή είναι η επιπεφυκίτιδα Μικροβιακή – Ιογενής – Αλλεργική.
Εάν η θεραπεία δεν αποδώσει επηρεάζεται ο κερατοειδής και μπορεί να δημιουργηθεί πληγή, οίδημα, θόλωση, πόνος, θάμπωμα στη όραση.
Εάν δεν γίνει σωστή θεραπεία μπορεί να προκληθεί μόνιμη θολερότητα δηλαδή νεφέλιο Η ερπητική κερατίτιδα προσβάλει τον κερατοειδή καθώς και το δέρμα του βλεφάρου.
Υπάρχουν ειδικά φάρμακα αντιιοικά αλλά η θεραπεία είναι πολύπλοκη γιατί ο ιός είναι πολλές φορές πολύ ανθεκτικός και μπορεί να προσβάλει και το εσωτερικό του Ελαφρότερες μορφές είναι η στικτή υποεπιθηλιακή κερατίτιδα που επίσης χρειάζεται ειδική θεραπεία. Πολλές φορές η θεραπεία μπορεί να κρατήσει ένα χρόνο.
Η ξηροφθαλμία είναι πάθηση που δημιουργεί προβλήματα στο κερατοειδή. Όπως λέει και το όνομα της ξεραίνεται ο κερατοειδής και δημιουργεί πόνο θάμπωμα και δυσανεξία.
Εκτός από τις ειδικές θεραπείες που όλα αυτά γίνονται από ειδικό οφθαλμίατρο που ασχολείται με τον κερατοειδή, μπορούμε να αποφράξουμε τα δακρυικά σημεία για να λιμνάζει το δάκρυ και να μένει πιο υγρός ο κερατοειδής.
Ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση του κερατοειδούς όχι και τόσο σπάνια, κληρονομική που έχει ως αποτέλεσμα γενετικά σε μικρή ηλικία να γίνεται μία διάταση στο κέντρο ή στην περιφέρεια του κερατοειδούς με αποτέλεσμα μεγάλη μείωση της όρασης. Η εξέλιξη της πάθησης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς κατά τη στιγμή της έναρξης. Όσο νωρίτερα εκδηλώνεται, τόσο ταχύτερα εξελίσσεται ο κερατόκωνος. Η ασθένεια είναι πάντα αμφίπλευρη και ασύμμετρη - πράγμα που σημαίνει ότι επηρεάζει και τα δύο μάτια- ωστόσο το ένα μάτι συνήθως επηρεάζεται περισσότερο από το άλλο.
Θεραπευτική αντιμετώπιση του Κερατόκωνου
1. Γυαλιά στα αρχικά στάδια.
2. Σκληροί φακοί επαφής: όταν τα γυαλιά δεν αρκούν.
3. CXL - Διασύνδεση κολλαγόνου του κερατοειδούς με Ριβοφλαβίνη - αυξάνει την αντοχή του κερατοειδούς προλαμβάνοντας πιθανή επιδείνωση.
4. Ενδοκερατοειδικοί δακτύλιοι (Intacs και Ferrara): όταν υπάρχει δυσανεξία σε φακούς επαφής και όταν η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται.
5. Μεταμόσχευση κερατοειδούς: σε προχωρημένο στάδιο - είτε μερικού πάχους (Deep Anterior Lamellar Keratoplasty ή DALK) ή πλήρους πάχους (Penetrating Keratoplasty ή Στα πρώτα στάδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν γυαλιά με διόρθωση για αστιγματισμό.
Καθώς όμως η κατάσταση επιδεινώνεται, η αύξηση της λέπτυνσης του κερατοειδούς και η διόγκωση προς τα εμπρός προκαλεί υψηλό ασύμμετρο αστιγματισμό. Σταδιακά τα γυαλιά οράσεως γίνονται αναποτελεσματικά, οπότε η διόρθωση επιτυγχάνεται με τη χρήση φακών επαφής, συχνά σκληροί ημιδιαπερατοί φακοί επαφής ή υβριδικοί φακοί με σκληρό κέντρο και μαλακή περιφερική ζώνη. Η υποστήριξη ενός σκληρού φακού πάνω σε ένα μαλακό φακό είναι επίσης μια άλλη καλή επιλογή όπως και η κατασκευή ειδικών μεγάλων σκληρικών φακών επαφής.
Ο κερατοειδής είναι ο διαφανείς υμένας στο μπροστινό μέρος του ματιού σας. Για να διατηρηθεί ο κερατοειδής λεπτός και διαυγείς, τα κύτταρα που καλύπτουν την εσωτερική επιφάνεια του κερατοειδούς (και ονομάζονται ενδοθηλιακά κύτταρα), αντλούν συνεχώς υγρό από τον κερατοειδή, προλαμβάνοντας τη δημιουργία οιδήματος.
Όταν υπάρχουν πολύ λίγα ενδοθηλιακά κύτταρα ή δεν λειτουργούν σωστά όπως στη δυστροφία ενδοθηλίου Fuchs, η καθαρότητα του κερατοειδούς δεν μπορεί να διατηρηθεί και τελικά η όραση μειώνεται.
Για την αντιμετώπιση αυτής της πάθησης χρειάζεται μεταμόσχευση ενδοθηλιακών κυττάρων από έναν δότη, μια πολύ εξελιγμένη και μοντέρνα μέθοδος.
Μετά από εγχείρηση καταράκτη μπορεί να συμβεί δυστροφία του κερατοειδούς.
(Bullosa) η θεραπεία πάλι εξαρτάται από την βαρύτητα της πάθησης με τελικό στάδιο την πιθανή μεταμόσχευση κερατοειδούς.
Η επέμβαση της Μεταμόσχευσης του κερατοειδούς εφαρμόζεται στην Ελλάδα από πεντηκονταετίας με άριστα αποτελέσματα.
Στον κερατόκωνο η επιτυχία πλησιάζει το 95-98 % και στη φυσαλιδώδη κερατοπάθεια (Bullosa) το 90 %. Mοσχεύματα υπάρχουν από τις τράπεζες του εξωτερικού (εισαγόμενα) ή από ανθρώπους που έχουν πρόσφατα πεθάνει και είναι δότες οργάνων.
Η χειρουργική επέμβαση διά Laser, μυωπίας, πρεσβυωπίας, αστιγματισμού γίνεται στον κερατοειδή που αλλάζοντας την κυρτότητα του, μπορούμε να διορθώσουμε όλες τις διαθλαστικές ανωμαλίες.
Παρ’ όλο που ο κερατοειδής είναι πολύ ανθεκτικός ιστός του οφθαλμού ο ασθενείς πρέπει να απευθύνονται στον ειδικό οφθαλμίατρο, κερατοειδολόγο ειδικό στις παθήσεις του κερατοειδούς για να έχει πάντοτε τη σωστή θεραπεία.
Η πρόληψης πάντοτε είναι καλύτερη από την θεραπεία.