Πολύς κόσμος, αναφέρετε στην γενική έννοια κόπωση των ματιών. Αυτή μπορεί να είναι ζαλάδα, ενόχληση ή φαγούρα στα μάτια, κοκκίνισμα (ερυθρότητα) φωτοφοβία, μείωση της οράσεως, πόνος στους οφθαλμού, αδυναμία στο διάβασμα, τάση για εμετό.
Όπως βλέπουμε οι αιτίες είναι πολλές και ο ασθενής πρέπει να εξετασθεί από Πρώτα από όλα πρέπει να ελεγχθεί διαθλαστικά δηλαδή αν υπάρχει μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμός. Το 80% των ανθρώπων τουλάχιστον έχουν κάποιες διαθλαστικές ανωμαλίες, μικρές ή μεγάλες που πρέπει να χρησιμοποιούν γυαλιά. Όπως όλοι ξέρουμε μετά τα 40 αρχίζει και η πρεσβυωπία, που η όραση για κοντά μειώνεται σταδιακά όσο μεγαλώνουμε δηλαδή μειώνεται η δύναμη προσαρμογής του ματιού να βλέπει κοντά. Εάν κάποιος είναι ελαφρώς υπερμέτρωπας η πρεσβυωπία αρχίζει και σε μικρότερη ηλικία. Οπότε ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή πρέπει να δοθούν γυαλιά για κοντά ή πολυεστιακά που έχουν το πλεονέκτημα να βλέπουν και μακριά και κοντά και ενδιάμεσες αποστάσεις. Μπορεί βέβαια κάποιος ασθενής που δεν θέλει να φοράει γυαλιά, να υποβληθεί σε επέμβαση με Eximer Laser, με τις καινούργιες τεχνικές (monovision) για να μη φοράει γυαλιά. Με αυτόν το τρόπο μπορεί να βλέπει μακριά και κοντά και να καλύπτει το 90% των αναγκών του χωρίς υάλους.
Διάφορες παθήσεις όπως αρχή καταρράκτη λόγω της θολώσεως του φακού του οφθαλμού μειώνουν την όραση και δημιουργούν κόπωση των οφθαλμών.
Το γλαύκωμα μία άλλη πάθηση που έχει ανάγκη συνεχούς φαρμακευτικής θεραπείας που ρυθμίζεται η ενδοφθάλμιος πίεση λόγω της διαταραχής του μεγέθους της ίριδος (κόρης του οφθαλμού) δημιουργεί διαταραχές στην όραση και κοπιοπία.
Στραβισμός και εξωφορίες που δεν τους δίνουν οι ασθενείς μεγάλη σημασία χειροτερεύουν μετά τα σαράντα, και στην κοντινή όραση δηλαδή στα 35cm που είναι η απόσταση διαβάσματος οι δύο οφθαλμοί δεν κάνουν σωστή σύγκληση και δημιουργείται μια μικρή διπλωπία που είναι πολύ ενοχλητική κυρίως στο διάβασμα. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η βιταμίνη Β βοηθάει καθώς και ειδικές ασκήσεις που προτείνουμε στον ασθενή. Σε βαριές περιπτώσεις μπορεί να γίνει επέμβαση ή να χρησιμοποιήσουμε πρισματικούς φακούς (πρίσματα fernel) που προσαρμόζονται στα γυαλιά του ασθενούς Υπάρχει η διαθλαστική επιπεφυκίτιδα και κερατίτιδα δηλαδή μερικές διαθλαστικές ανωμαλίες λόγω της κοπώσεως των οφθαλμών δημιουργούν επιπεφυκίτιδα ερυθρότητα των βολβών και πρέπει να γίνει ειδική θεραπεία.
Ασθενείς που έχουν ξηροφθαλμία επίσης μπορεί να έχουν προβλήματα στην όραση και μεγάλη κοπιοπία. Όταν δεν λιπαίνεται σωστά ο κερατοειδής ξεραίνετε και δημιουργούνται πληγές, πόνος και ερυθρότητα. Είναι σαν μια μηχανή αυτοκινήτου που δεν έχει λάδια. Υπάρχουν πολλές παθήσεις που δημιουργού ξηροφθαλμία, όπως η εμμηνόπαυση, το σύνδρομο zogren, αρθρίτιδες, νόσοι του κολλαγόνου, πέμφιγα, κερατόκωνος, ιογενείς κερατίτιδες κ.α.
Η χρήση φακών επαφής μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα λόγω ελλιπούς καθαριότητας και μικρομολύνσεων και οι ασθενείς που χρησιμοποιούν φακούς επαφής έχουν πιο συχνά προβλήματα. Αυτό συμβαίνει επειδή εκτός από την ξηροφθαλμία που δημιουργούν, οι μαλακοί φακοί επαφής δεν διορθώνουν πλήρως τον αστιγματισμό και έτσι ο οφθαλμός κουράζεται περισσότερο.
Οι διάφορες επεμβάσεις στους οφθαλμούς επίσης δημιουργούν μια παροδική ξηροφθαλμία η οποία όμως περνάει με την κατάλληλη θεραπεία.
Βέβαια μία κοπιοπία μπορεί να είναι φυσιολογική αν κάποιος δουλεύει πολλές ώρες σε υπολογιστή, διαβάζει στο κρεβάτι χωρίς κανονικό φωτισμό και γενικώς σε όχι σωστή θέση. Η ιδανική απόσταση διαβάσματος είναι τα 35cm που είναι αναπαυτική για τους οφθαλμούς και πρέπει να βλέπουμε από πάνω προς τα κάτω. Αν κάποιος διαβάσει ανάσκελα δηλαδή από κάτω προς τα πάνω, σε πολύ λίγα λεπτά κουράζεται, γιατί ο οφθαλμός είναι φτιαγμένος να διαβάζει από πάνω προς τα κάτω.
Ασθενείς που έχουν επιληψία μπορεί να έχουν προβλήματα στον υπολογιστή ή όταν παρακολουθούν τηλεόραση με συχνή εναλλαγή εικόνων, μπορεί να πάθουν κρίση, γι’ αυτό η τηλεόραση τους προειδοποιεί σε αυτές τις εκπομπές να μην τις παρακολουθήσουν. Γενικώς τα φλας και το έντονο φως μπορεί να δημιουργήσουν Η μεγάλη αντανάκλαση του ηλίου στα χιονοδρομικά κέντρα λόγω του λευκού χρώματος και η θάλασσα με έντονο ήλιο μπορούν να δημιουργήσουν φωτοτραυματισμό στον κερατοειδή (κάτι σαν ηλίαση στους οφθαλμούς). Γι’ αυτό όταν υπάρχουν τέτοιες συνθήκες πρέπει να προστατεύουμε τους οφθαλμούς με ειδικά γυαλιά ηλίου.
Τέλος όπως όλοι ξέρουμε πρέπει να προστατεύουμε τα μάτια μας από σκόνη, έντονο φως, το χλώριο της πισίνας, τα πτητικά υγρά (αμμωνία, χλωρίνη, τοξικές ουσίες) ηλεκτροκόλληση, μόνο με ειδικά γυαλιά, αλλότρια σώματα όταν οδηγάμε μοτοσικλέτες και μπορούμε να τα προστατεύσουμε με τα κατάλληλα γυαλιά. Οι κανόνες υγιεινής είναι σημαντικές γιατί μία βλεφαρίτιδα επιδεινώνει πολύ οποιοδήποτε πρόβλημα. Πρέπει πάντα να φοράμε τα σωστά γυαλιά και να μη κάνουμε καταχρήσεις. Το τσιγάρο και οι καπνοί και το ποτό σε μεγάλες δόσεις μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα.